کتاب پیدایش (از یونانی Genesis، پیدایش؛ عبری کتاب مقدس: בְּרֵאשִׁית، به زبان رومی: Bərēʾšīṯ، “در [] آغاز”) اولین کتاب کتاب مقدس عبری و عهد عتیق مسیحی است. نام عبری آن همان کلمه اول آن، Bereshit (“در آغاز”) است. پیدایش گزارشی از خلقت جهان، تاریخ اولیه بشریت، و نیاکان اسرائیل و خاستگاه قوم یهود است.
سنت موسی را نویسنده کتاب پیدایش، و همچنین کتابهای خروج، لاویان، اعداد و بیشتر تثنیه می داند. با این حال، محققان مدرن، بهویژه از قرن 19 به بعد، تألیف کتابها را در قرنهای 6 و 5 قبل از میلاد، صدها سال پس از اینکه موسی فرض میشود میزیسته است، میدانند. بر اساس تفسیر علمی شواهد باستان شناسی، ژنتیکی و زبانی، بیشتر محققان پیدایش را اساساً اسطوره ای می دانند تا تاریخی.
این به دو بخش تقسیم می شود، تاریخ اولیه (فصل 1-11) و تاریخ اجدادی (فصل 12-50). تاریخ اولیه مفاهیم نویسنده را در مورد ماهیت خدا و رابطه نوع بشر با سازنده آن بیان می کند: خدا جهانی می آفریند که برای بشر خوب و مناسب است، اما زمانی که انسان آن را با گناه فاسد می کند، خدا تصمیم می گیرد مخلوق خود را نابود کند، فقط در امان است. نوح عادل و خانواده اش برای برقراری مجدد رابطه بین انسان و خدا. تاریخ اجدادی (فصل 12 تا 50) از پیش از تاریخ اسرائیل، قوم برگزیده خدا می گوید. به دستور خدا، ابراهیم از نسل نوح از زادگاهش (که اور کلدانیان نامیده می شود و در تحقیقات امروزی همسان سازی آن با اور سومری آزمایشی است) به سرزمین خدادادی کنعان سفر می کند، جایی که او به عنوان یک مهاجر ساکن است. مانند پسرش اسحاق و نوه اش یعقوب. نام یعقوب به «اسرائیل» تغییر یافت و بنیاسرائیل به وسیله پسرش یوسف، 70 نفر با خاندان خود به مصر فرود میآیند و خداوند آیندهای با عظمت را به آنها وعده میدهد. پیدایش با اسرائیل در مصر به پایان می رسد، آماده برای آمدن موسی و خروج. این روایت با مجموعه ای از عهد و پیمان ها با خدا مشخص می شود که به طور متوالی دامنه را از همه بشریت (عهد با نوح) به یک رابطه خاص با یک قوم (ابراهیم و فرزندانش از طریق اسحاق و یعقوب) محدود می کند. آماده برای آمدن موسی و خروج. این روایت با مجموعه ای از عهد و پیمان ها با خدا مشخص می شود که به طور متوالی دامنه را از همه بشریت (عهد با نوح) به یک رابطه خاص با یک قوم (ابراهیم و فرزندانش از طریق اسحاق و یعقوب) محدود می کند. آماده برای آمدن موسی و خروج. این روایت با مجموعه ای از عهد و پیمان ها با خدا مشخص می شود که به طور متوالی دامنه را از همه بشریت (عهد با نوح) به یک رابطه خاص با یک قوم (ابراهیم و فرزندانش از طریق اسحاق و یعقوب) محدود می کند.
در یهودیت، اهمیت الهیاتی پیدایش بر عهدهایی است که خدا را به قوم برگزیدهاش و مردم را به سرزمین موعود پیوند میدهد.