1 نیک نامی از کثرت دولتمندی افضل است، و فیض از نقره و طلا بهتر.
2 دولتمند و فقیر با هم ملاقات میکنند، آفریننده هر دوی ایشان خداوند است.
3 مرد زیرک، بلا را میبیند و خویشتن رامخفی میسازد و جاهلان میگذرند و در عقوبت گرفتار میشوند.
4 جزای تواضع و خداترسی، دولت و جلال وحیاتاست. [1]
5 خارها و دامها در راه کجروان است، اما هرکه جان خود را نگاه دارد از آنها دور میشود.
6 طفل را در راهی که باید برود تربیت نما، وچون پیر هم شود از آن انحراف نخواهد ورزید. [2]
7 توانگر بر فقیر تسلط دارد، و مدیون غلام طلب کار میباشد.
8 هرکه ظلم بکارد بلا خواهد دروید، وعصای غضبش زایل خواهد شد. [3]
9 شخصی که نظر او باز باشد مبارک خواهدبود، زیرا که از نان خود به فقرا میدهد.
10 استهزاکننده را دور نما و نزاع رفع خواهدشد، و مجادله و خجالت ساکت خواهد گردید.
11 هرکه طهارت دل را دوست دارد، و لبهای ظریف دارد پادشاه دوست او میباشد.
12 چشمان خداوند معرفت را نگاه میدارد وسخنان خیانتکاران را باطل میسازد.
13 مرد کاهل میگوید شیر بیرون است، و درکوچهها کشته میشوم.
14 دهان زنان بیگانه چاه عمیق است، و هرکه مغضوب خداوند باشد در آن خواهد افتاد.
15 حماقت در دل طفل بسته شده است، اماچوب تادیب آن را از او دور خواهد کرد.
16 هرکه بر فقیر برای فایده خویش ظلم نماید، و هرکه به دولتمندان ببخشد البته محتاج خواهد شد.
17 گوش خود را فرا داشته، کلام حکما رابشنو، و دل خود را به تعلیم من مایل گردان، [4]
18 زیرا پسندیده است که آنها را در دل خودنگاه داری، و بر لبهایت جمیع ثابت ماند،
19 تا اعتماد تو بر خداوند باشد. امروز تو راتعلیم دادم،
20 آیا امور شریف را برای تو ننوشتم؟ شامل بر مشورت معرفت،
21 تا قانون کلام راستی را اعلام نمایم، و توکلام راستی را نزد فرستندگان خود پس ببری؟
22 فقیر را از آن جهت که ذلیل است تاراج منما، و مسکین را در دربار، ستم مرسان،
23 زیرا خداوند دعوی ایشان را فیصل خواهدنمود، و جان تاراج کنندگان ایشان را به تاراج خواهد داد.
24 با مرد تندخو معاشرت مکن، و با شخص کج خلق همراه مباش،
25 مبادا راههای او را آموخته شوی و جان خود را در دام گرفتار سازی.
26 ازجمله آنانی که دست میدهند مباش و نه از آنانی که برای قرضها ضامن میشوند.
27 اگر چیزی نداری که ادا نمایی پس چرابستر تو را از زیرت بردارد.
28 حد قدیمی را که پدرانت قرار داده اندمنتقل مساز.آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشدمی بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد. [5]
29 آیا مردی را که در شغل خویش ماهر باشدمی بینی؟ او در حضور پادشاهان خواهد ایستاد، پیش پست فطرتان نخواهد ایستاد.