Eklezjastes (/ ɪˌkliːziˈæstiːz/; biblijny hebrajski: קֹהֶלֶת, łac. qōheleṯ, starożytna greka: Ἐκκλησιαστής, łac. Testament. Tytuł powszechnie używany w języku angielskim jest łacińską transliteracją greckiego tłumaczenia hebrajskiego słowa קֹהֶלֶת (Kohelet, Koheleth, Qoheleth lub Qohelet). Nienazwany autor wprowadza „Słowa Koheleta, syna Dawida, króla w Jerozolimie” (1:1) i nie używa ponownie własnego głosu aż do końcowych wersetów (12:9-14), gdzie podaje własne myśli i podsumowuje wypowiedzi Koheleta; główna część tekstu przypisywana jest samemu Koheletowi.
Kohelet ogłasza (1:2) „Marność nad marnościami! Wszystko jest daremne!”; hebrajskie słowo hevel, „pary” może w przenośni oznaczać „nieistotny”, „próżny”, „daremny” lub „bez znaczenia”. Biorąc to pod uwagę, następny werset przedstawia podstawowe pytanie egzystencjalne, które dotyczy reszty księgi: „Jaki pożytek ma człowiek z całej swojej pracy, w której trudzi się pod słońcem?”, wyrażając, że życie zarówno mądrych, jak i mądrych wszyscy głupcy kończą śmiercią. Chociaż Kohelet popiera mądrość jako sposób na dobrze przeżyte ziemskie życie, nie jest w stanie przypisać jej wiecznego znaczenia. W świetle tego postrzeganego bezsensu sugeruje, że ludzie powinni cieszyć się prostymi przyjemnościami codziennego życia, takimi jak jedzenie, picie i czerpanie radości z pracy, które są darami od Boga. Książka kończy się nakazem: „Bójcie się Boga i przestrzegajcie Jego przykazań; bo to jest obowiązek całej ludzkości. Ponieważ każdy czyn Bóg osądzi, za każdy ukryty czyn, czy to dobry, czy zły”.
Według tradycji rabinicznej księga została napisana przez króla Salomona na starość, ale obecność zapożyczeń perskich i arameizmu wskazuje na datę nie wcześniejszą niż około 450 p.n.e., a najpóźniejszą możliwą datą jej powstania jest 180 p.n.e.